De werking van je hersenen bij stress

Hersenen en stress, deel 2 van 3

In een vorig blogartikel beschreef ik waarom reflecteren helpt tegen stress, in dit artikel ga ik iets dieper in op het onderwerp: ‘hersenen en stress’. Reflecteren helpt een bepaald hersengebied te activeren en te ontwikkelen, de PFC. Wanneer je Prefrontale Cortex (PFC) vaker geactiveerd wordt, ben je je eerder bewust van je emoties en stressgevoelens, zodat je er beter op kunt reageren en anticiperen. In deze blog leg ik hier meer over uit: waardoor het komt dat je zo heftig kunt reageren op stressvolle situaties en hoe dat werkt in je hersenen.

De werking van je hersenen bij stress

Onlangs las ik in een artikel van psycholoog Coen Visser dat er twee verschillende hersengebieden zijn die op elkaar reageren en inspelen in stresssituaties. Het limbisch systeem zorgt ervoor dat je ‘over-emotioneel’ kan reageren, omdat het de informatie snel verwerkt en niet reflecteert, waardoor je sneller reageert zonder na te denken. Dit is handig wanneer er een leeuw op je af komt of snel moet reageren in het verkeer. Het andere hersengebied, de prefrontale cortex (PFC), kan juist wél reflecteren. Met een sterk ontwikkelde PFC ben je je bewust van allerlei dingen die er op dat moment gebeuren, zowel om je heen als bij jou van binnen. Daardoor ben je beter in staat om gepast om te gaan met stresssituaties, vooral in relaties met anderen.

Er komt een leeuw op je af!

Het limbisch systeem reageert op problemen of stress op het werk, financiële problemen of moeizame relaties. Dit zijn zeg maar de leeuwen van tegenwoordig, die op je af kunnen komen. In deze situaties is het echter effectiever om vanuit je sterk ontwikkelde prefrontale cortex te reageren, maar het limbisch systeem heeft helaas vaker de overhand, wat alleen maar voor grotere problemen zorgt.

Ik zie het zo: in allerlei situaties die je meemaakt, concurreren  deze twee gebieden met elkaar. Er zijn twee mogelijkheden om op stress te reageren. De ene mogelijkheid is om vanuit je PFC te reageren, de andere mogelijkheid is om vanuit het limbisch systeem te reageren. Vooral bij stress momenten is dit belangrijk te beseffen. Wanneer je alsmaar niet in staat bent om je innerlijke rust te bewaren, dan is het limbisch systeem actiever dan de PFC. Het limbisch systeem zorgt er vervolgens voor dat je reageert vanuit je heftigste emoties en driften. Dit is wel goed voor andere gevaarlijke situaties in het verkeer bijvoorbeeld, maar niet bij relaties, samenwerking met collega’s of klanten.

Conflicten voorkomen

Door te reflecteren, bidden en Bijbellezen, wordt de PFC actiever waardoor deze zich beter ontwikkelt. Daardoor kan dit hersengebied de controle over je emoties en driften krijgen. Dat wil zeggen: signaleren wat je voelt, zonder dat je te heftig reageert. Vervolgens weten wat je behoefte is en daarop inspelen. Dus: bewust hier mee omgaan. Met andere woorden, je kunt jezelf ontwikkelen in het omgaan met stress. Nu je dit weet, kun je een keuze maken, iets doen of niets doen.

Wanneer je niet goed zorgt voor jezelf en doordraaft op de automatische piloot (oftewel je PFC is minder actief) ben je niet effectief bezig. Het zorgt er voor dat je niet scherp bent. Je maakt fouten, en dat kost tijd en zorgt voor conflicten.

Ik begon dit te ontwikkelen, door vaker de rust te nemen om te schrijven of te praten over wat mijn gevoelens en behoeften waren. Inmiddels gaat dit zo automatisch, dat het voor mij niet meer nodig is om er veel tijd aan te besteden. Voor mij is het echt klaar wat betreft woede-uitbarstingen en ongecontroleerde emoties. Maar daarvoor was meer nodig dan alléén regelmatig reflecteren…

In het laatste deel van deze serie, ga ik nog weer iets dieper in op wat er volgens mij nog meer nodig is om je niet mee te laten slepen door te heftige emoties, lees het hier.

Lees hier het artikel van psycholoog Coen Visser:

http://progressiegerichtwerken.nl/het-versterken-van-je-prefrontale-cortex/

Reageer!

Ik vind het leuk als je de moeite neemt om te reageren! Laat onder dit artikel een reactie achter, of stuur me een persoonlijk bericht.

Antsje van der Gaast – personal coach en christentherapeut

Ontvang mijn blogs in je mailbox: